H Ελλάδα μέσα από τα ντοκιμαντέρ τριών σκηνοθετών

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015, στο πλαίσιο του 17ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Νικολά Οτεμάν (Η Ελλάδα των Χρήστου Χρυσόπουλου, Πέτρου Μάρκαρη και Έρσης Σωτηροπούλου), Άντρου Ντέιβις (Κάθριν Χέπμπορν-Η απίθανη Κέιτ) και Ρομπέν Ντιμέ (Ήχοι της ψυχής).

 

Αρχικά το λόγο πήρε ο Άντρου Ντέιβις, o οποίος μαζί με την Ρίκε Μπρέντελ υπογράφει σκηνοθετικά το ντοκιμαντέρ Κάθριν Χέπμπορν-Η απίθανη Κέιτ. Όπως εξήγησε ο δημιουργός, αφορμή για την ταινία ήταν ένα αφιέρωμα που κλήθηκε να κάνει στον τηλεοπτικό σταθμό ARTE για την επέτειο των δέκα ετών από το θάνατο της σπουδαίας ηθοποιού. «Με τη βοήθεια του ανιψιού της Χέπμπορν, Μάντι, ανακαλύψαμε πόσο σημαντικό ρόλο είχε η οικογένειά της. Οι εμπειρίες της παιδικής της ηλικίας σημάδεψαν όλη της τη ζωή. Η μητέρα της ήταν ακτιβίστρια υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στην αντισύλληψη. Η Χέπμπορν μεγάλωσε πηγαίνοντας σε διαδηλώσεις. Επιπλέον από παιδί, οι γονείς της έλεγαν ‘ ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, αλλά δεν θα φτάσει πουθενά αν δεν προσπαθήσει σκληρά. Η επιτυχία της ήταν αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς», τόνισε ο Ντέιβις και πρόσθεσε αναφορικά με τη μακρά πορεία της στο χώρο, ότι «η δημιουργική δουλειά είναι το μυστικό για να συνεχίζει κανείς, σε οποιαδήποτε σταδιοδρομία». Θα άρεσε το ντοκιμαντέρ στην Χέπμπορν; «Κάποια στιγμή, ο ανιψιός της μου εκμυστηρεύτηκε ότι το ντοκιμαντέρ θα άρεσε στην Κάθριν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είχε γραφτεί ή γυριστεί για τη ζωή της καθώς δεν της άρεσαν οι βιογραφίες».

 

Στη συνέχεια της συνέντευξης Τύπου, το λόγο πήρε ο Ρομπέν Ντιμέ, ο οποίος στο ντοκιμαντέρ Ήχοι της ψυχής προσπαθεί να ιχνηλατήσει την ψυχή όχι ενός ανθρώπου, αλλά μιας ολόκληρης χώρας, της Ρωσίας. Αφορμή για το ντοκιμαντέρ ήταν η συμμετοχή του γάλλου δημιουργού στο ρωσικό πρότζεκτ «Cinetrain», στόχος του οποίου ήταν διάφοροι δημιουργοί να ταξιδέψουν στη Ρωσία με τρένο και να αποτυπώσουν εικόνες από τη χώρα. «Ήθελα να έχω ελευθερία έκφρασης, γιατί η ρωσική ψυχή είναι μια έννοια πολύ αφηρημένη. Αποφάσισα να εστιάσω στους ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας και στους ανέργους. Οι πάμπλουτοι δεν με ενδιέφεραν, ήθελα να ασχοληθώ με το 60% του πληθυσμού που ζει με το τίποτα» εξήγησε σχετικά ο σκηνοθέτης. Στο ταξίδι του από τη Μόσχα στη Σιβηρία, ο κ. Ντιμέ περνούσε τρεις μέρες σε κάθε πόλη. «Στη διάρκεια της μέρας οι άνθρωποι είναι φυσιολογικοί, αλλά τη νύχτα αλλάζουν. Ένα βράδυ, κάποιος από τους χαρακτήρες του ντοκιμαντέρ με ρώτησε: ‘’Θες να δεις αίμα; Θες να κλωτσήσω έναν αστυνομικό και να το τραβήξεις;’’», εξήγησε. Μεταφέροντας την εμπειρία του, είπε πως γνώρισε πολύ κόσμο για τον οποίο η ζωή είναι πολύ δύσκολη: «Ειδικά για τις γυναίκες ήταν ακόμη πιο δύσκολη η κατάσταση, γιατί οι σύζυγοι πίνουν πολύ και δεν κάνουν τίποτα όλη μέρα. Είδα ότι υπάρχουν δυο διαφορετικές ταχύτητες στη Ρωσία, άλλη στην πόλη και άλλη στην επαρχία».

 

Αμέσως μετά ο σκηνοθέτης Νικολά Οτεμάν, μίλησε για το ντοκιμαντέρ του το οποίο παρουσιάζει τη σημερινή Ελλάδα μέσα από τη ματιά τριών Ελλήνων συγγραφέων, των Χρήστου Χρυσόπουλου, Πέτρου Μάρκαρη και Έρσης Σωτηροπούλου. «Θέλαμε να έχουμε συγγραφείς με διαφορετική άποψη ο καθένας για τη χώρα τους, τρεις συγγραφείς από τρεις διαφορετικές γενιές, με διαφορετική σκοπιά ο καθένας τους», τόνισε ο δημιουργός. «Και οι τρεις συγγραφείς ζουν στην Αθήνα, γράφουν για τον τόπο και μπορούν να σου πουν για την πραγματική ζωή στην πόλη. Το σημαντικό για μένα ήταν σε πιο βαθμό θα δίναμε μια αληθινή γεύση της Ελλάδας. Τους ίδιους τους συγγραφείς δεν τους απασχολεί. Αγαπούν την Ελλάδα και δεν θέλουν να ζήσουν αλλού, παρότι είναι πάρα πολλά αυτά που δεν τους αρέσουν στη χώρα τους», υπογράμμισε ο κ. Οτεμάν. Μετά από τέσσερις μήνες που πέρασε με τους συγγραφείς και παρά τις δυσκολίες στον εντοπισμού αρχειακού υλικού (καθώς η παραμονή του στην Ελλάδα συνέπεσε με το κλείσιμο της ΕΡΤ) ο σκηνοθέτης ένιωσε ότι πήρε «αυθεντική ιδέα του τι σημαίνει να είσαι Έλληνας», όπως ανέφερε. 

 

Τμήμα Ειδήσεων Radio1d.gr