Εργασιακή φτώχεια και γυναίκες της Ιωάννας Λιούτα

Η Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των φύλων , σε πρόσφατη συνεδρίαση της, επισημαίνει ότι σύμφωνα με τη Eurostat  υπάρχουν 64,6 εκατομμύρια γυναίκες και 57,6 εκατομμύρια άνδρες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας στα κράτη μέλη της ΕΕ. Επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά ότι  η φτωχοποίηση  στις γυναίκες  είναιμεγαλύτερη.

Μετά την παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση το 2008, η εργασιακή φτώχεια στην ΕΕ αυξήθηκε από 8% σε 10% . Η  πανδημία του Convid 19 και η ύφεση που προέκυψε από τοκλείσιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα επιχειρήσεων και παραγωγικών μονάδων  θα έχει ακόμη μεγαλύτερες οικονομικές συνέπειες στα κράτη και στις κοινωνίες. Απότοκο των συνεπειών αυτών   θαείναι αναμφίβολα  η  μείωση της απασχόλησης και η αύξηση της φτώχειας, κυρίως στις  γυναίκες και στις πλέον ευάλωτες ομάδες. Η φτωχοποίηση θα είναι   αισθητά πιο έντονη  στους εργαζόμενουςστον τομέα των υπηρεσιών, στους αυτοαπασχολούμενους και στους μόνιμους ή εποχικούς εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι ενώ τα ποσοστά φτώχειας μεταξύ των γυναικών ποικίλλουν σημαντικά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, η προοπτική   φτωχοποίησης στις ομάδες κινδύνου στις οποίεςανήκουν γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, ανύπαντρες και ανύπαντρες μητέρες, ομοφυλόφιλες, αμφιφυλόφιλες , τρανσέξουαλ  και γυναίκες με αναπηρίες, είναι η ίδια σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε..

Η μέση διαφορά  στην απασχόληση των δύο φύλων ανέρχεται στο 11.9%, το χάσμα αμοιβών ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες στα  κράτη μέλη της ΕΕ στο 15,7%.  Σε μεγάλο βαθμό οι μητέρες ή οιμέλλουσες μητέρες , οι ανύπαντρες γυναίκες, οι ανύπαντρες μητέρες  εξαναγκαζονται σε ευέλικτες μορφές εργασίας, άτυπες και ευέλικτες συμβάσεις (συμβάσεις μηδενικής ώρας, ψευδήςαυτοαπασχόληση, προσωρινή εργασία, μερική απασχόληση, κ.λπ.).  Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να απομονωθούν σε τομείς με χαμηλότερη αξία και χαμηλή αμοιβή από  ότι οι  άνδρες, και θαβιώσουν μεγαλύτερη φτώχεια και  επισφάλεια.

Η φτώχεια στις γυναίκες αυξάνεται με την ηλικία Ενδεικτικά αναφέρουμε την διαφορά ανάμεσα στις συντάξεις ανδρών και γυναικών που σε πολλές χώρες πλησιάζει ή ξεπερνά το 40% .Το 2018, οιγυναίκες ηλικίας 65 ετών και άνω έλαβαν συντάξεις 30% χαμηλότερες  σε σχέση με αυτές των ανδρών. Η κατάσταση βέβαια διαφέρει ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ε.Ε.:

 Στο Λουξεμβούργο για παράδειγμα, το συνταξιοδοτικό χάσμα  αγγίζει  το 43%, στην Κύπρο το 38%. Για την χώρα μας πρέπει να τονίσουμε ότι η διαφορά στο ύψος των συντάξεων ανδρών καιγυναικών μειώθηκε μεν κατά 12% σε σχέση με το 2010, παρ όλα αυτά ακόμη και σήμερα το χάσμα ξεπερνά το 25%

Η  γυναικεία φτώχεια είναι ένα πολύπλευρο ζήτημα με αναφορές  στην άνιση πρόσβαση σε περιουσιακά στοιχεία,  στην διακοπή  της σταδιοδρομίας  νέων γυναικών λόγω της ανατροφής και τηςφροντίδας των παιδιών, στην φροντίδα των ασθενών και των εξαρτώμενων ατόμων.  Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο κομμάτι εργαζομένων με χαμηλή αμοιβή .Παρόλο που περισσότερεςγυναίκες από ότι άνδρες ,ολοκληρώνουν τις σπουδές τους ,λιγότερες αποτελούν τμήμα του εργατικού πληθυσμού.Στην ΕΕ το 30% των γυναικών καταλαμβάνει θέσεις μερικής απασχόλησης.

Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων έχει ζητήσει πολλές φορές από την Επιτροπή  Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, να υποβάλει προτάσεις για τη μείωσητου μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων. Περιμένουμε με ενδιαφέρον τις προτάσεις, γνωρίζοντας ότι ο δρόμος θα είναι μακρύς, η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση και η βαθιά ύφεση μπροστάμας, οδηγούν στην αύξηση της ανεργίας, την μείωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας. Ο αγώνας για εξίσωση των αμοιβών ανδρών και γυναικών γιατην προστασία των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, είναι ο αγώνας για εργασία με αξιοπρέπεια, για μια κοινωνία ανοιχτή, δημοκρατική, χωρίς διαχωρισμούς,εμμονές και προκαταλήψεις, χωρίς φτώχεια και εξάρτηση .

ΙΩΑΝΝΑ ΛΙΟΥΤΑ Μέρα25 (Τομέας Οικονομίας και Οικονομικών)

Πολιτικός Επιστήμονας, Master of Arts (MA) in Governance and Public Policies, oikonomia@mera25.gr