Τιμητική εκδήλωση για τον «Σαλονικάι» Αλμπέρτο Ναρ, στη 12η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου

Ο “Σαλονικάι -δηλαδή Σαλονικιός” Αλμπέρτος Ναρ, ο Εβραίος-Θεσσαλονικιός λογοτέχνης, το “τέκνο του 11520 και της 40041”, η “πλέον εξέχουσα προσωπικότητα των ‘δικών μας Εβραίων'”, ο άνθρωπος και λογοτέχνης που “ήξερε να πολιτεύεται με ευγένεια και να μην δείχνει εύνοια από ιδιοτέλεια” τιμήθηκε στην πόλη που γεννήθηκε και πέθανε, πριν από δέκα χρόνια, μέσω της 12ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.

Για το “συμφοιτητή και πνευματικό του συνοδοιπόρο στα κοινά μεράκια και την κοινή αγάπη για τους Σαλονικάι” μίλησε ο δημοσιογράφος Χρίστος Ζαφείρης, τονίζοντας πως “μέσα από τις πεζογραφικές και ιστοριογραφικές του περιδιαβάσεις, η Θεσσαλονίκη είναι εν συνόλω παρούσα, χωρίς επιλεκτικές περιγραφές, είναι η μνήμη, τα βιώματα και οι καταγραφές όχι πια του γόνου ενός Εβραίου πολίτη αλλά του Σαλονικάι, που παρόλο που στα εβραϊκά σημαίνει άντρας ρωμαλέος και εύστροφος, στο μυαλό και την ψυχή του, συμπυκνώνει τον καθολικό Σαλονικιό, που αγαπάει με πάθος και ξέρει καλύτερα από τον καθένα την πόλη του. Χωρίς μεμψιμοιρίες, προκαταλήψεις και κατηγόριες, με κατανόηση για τις παλιές έχθρες και παραλείψεις των Θεσσαλονικέων στο εβραϊκό δράμα, προσπάθησε να αναστήσει τους προγόνους του, να τους ξαναβάλει στη θέση που είχαν στην πόλη, να ξαναμιλήσει με εντιμότητα και πληρότητα για τη ζωή και την κοινή πορεία με τους χριστιανούς”.

Για μια “προσωπικότητα που υπερέβαινε το μέγεθος της Ισραηλιτικής κοινότητας” καθώς “η πολιτική που ο ίδιος ασκούσε με τη στάση και τα κείμενά του είχε μεγαλύτερη λάμψη- ήξερε να πολιτεύεται με ευγένεια, να μην δείχνει εύνοια από ιδιοτέλεια” μίλησε ο συγγραφέα Γιώργος Σκαμπαρδώνης, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως “αν στα δύσκολα εκείνα χρόνια, στην κορυφή της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης βρισκόταν ένα άτομο σαν τον Αλμπέρτο, ο εβραϊσμός της Θεσσαλονίκης δεν θα είχε την οδυνηρή τύχη που είχε…”.

“Ο Αλμπέρτος Ναρ δεν ήταν Θεσσαλονικιός αλλά… άνδρας ξεχωριστός είτε ζούσε στη Σαλονίκη, είτε στη Φλωρεντία, είτε στην Κίνα. Είναι η δύναμη και το σθένος της προσωπικότητας που καθιστά ισχυρή τη μνήμη του ανδρός, ο οποίος είχε πιθανότατα εκπαιδευθεί για να αποτινάξει τις οδυνηρές κύστες που είχε μέσα του προκειμένου να δει με ψυχραιμία την ιστορία, να μην συνεχίσει να μισεί” τόνισε ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης.

“Είναι τα δάκρυα του Αλμπέρτου, μαζί και η ευχή του” σχολίασε εύστοχα και… ποιητικά τους ήχους από την καταιγίδα που ξέσπασε αιφνίδια την ώρα της εκδήλωσης , αναστατώνοντας τους επισκέπτες της 12ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου, ο εκ των εισηγητών Θωμάς Κοροβίνης.

“Ναρ, οι ανατολικοί λαοί λένε το ρόδι κι άλλοι το πυρ. Το επίθετο του Αλμπέρτου, που έσερνε τον παμπάλαιο θρύλο των ξεριζωμένων προγόνων του, ίσως να σήμαινε αυτή τη σοφή και παλικαρίσια γραφή του, τη φλόγα που έκαιγε τα σωθικά του, το πυρ που έσερνε τον παμπάλαιο θρύλο των ξεριζωμένων προγόνων του- την άφατη οιμωγή για τη μοίρα τους, σαν να ‘[χε καρφωμένο πάνω του το κίτρινο άστρο και να μην το ξερίζωσε ποτέ” τόνισε ο Θ. Κοροβίνης, κλείνοντας την εισήγησή του, κατά την οποία χαρακτήρισε τον τιμώμενο ως τον κατά τον Φεντερίκο Γκ. Λόρκα “αφασιονάδος” και ως “την πλέον εξέχουσα προσωπικότητα των ‘δικών μας Εβραίων’- όχι των Εβραίων του Ισραήλ” καθώς ήταν αυτός που μας βοήθησε να διαχωρίσουμε τις έννοιες του αντι-σιωνισμού και αυτή του αντισημιτισμού…

Για την αγωνία της μνήμης, της συνύπαρξης και της συνάντησης των ανθρώπων που συνυπάρχουν και διαπνέουν το έργο του Αλμπέρτου Ναρ σε απόλυτη συνάρτηση μεταξύ τους “μίλησε ο συντονιστής της συζήτησης-θεατρικός συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης, που επικαλέστηκε τους στίχους ενός σεφαραδίτικου τραγουδιού (“Πέρασα από την πόρτα σου/ και βρήκα κλειδωμένα και φίλησα την κλειδαριά σα να φιλούσα εσένα”) που μετέφρασε ο τιμώμενος, τονίζοντας πως “ο Αλμπέρτος Ναρ μας έχει κληροδοτήσει την… κλειδαριά- τη λογοτεχνία που μπορεί να τα αλλάξει όλα”.

Στην τιμητική εκδήλωση, που διοργάνωσαν οι εκδόσεις “Νεφέλη” (από τις οποίες κυκλοφορούν τα έργα του) χαιρετισμό “για τον αείμνηστο ομόθρησκο Αλμπέρτο Ναρ, ο οποίος με το έργο του υπηρέτησε τόσο την ιστορία όσο και τη λογοτεχνία” απέστειλε ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Μωυσής Κωνσταντίνης.

Ο Αλμπέρτος Ναρ (1947-2005) ήταν γόνος σεφαραδιτών εβραίων, επιζώντων του Ολοκαυτώματος. Εργάστηκε ως Γραμματέας της Ισραηλιτικής Κοινότητας και διευθυντής του Κέντρου Ιστορικών Μελετών Εβραϊσμού Θεσσαλονίκης, μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης. 

Κυκλοφόρησε τα βιβλία: “Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης”, “Τα τραγούδια μας” (Θεσσαλονίκη, 1985, με πρόλογο του Γιώργου Ιωάννου), “Σε αναζήτηση ύφους” και “Σαλονικάι, δηλαδή Σαλονικιός”.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ