Ιταλικές συνταγές με μαύρο μέλλον για τα κόκκινα δάνεια

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Πριν από ελάχιστο διάστημα, η ιταλική κυβέρνηση είχε έρθει σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, για μια λύση που θα ωφελούσε δήθεν τις ιταλικές τράπεζες, να μην έχουν την ίδια τύχη με τις ελληνικές. Τότε μάλιστα δεν έλλειπαν οι φωνές εντός Ελλάδος για να ακολουθήσουν και οι ελληνικές τράπεζες μια παρόμοια λύση, πάντα σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δηλαδή με έναν εκ των δανειστών της χώρας μας. Υπήρχαν όμως κι άλλες φωνές που έλεγαν ότι αυτή η λύση δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα, λόγω μεγάλων διαφορών μεταξύ των ιταλικών και των ελληνικών τραπεζών, αλλά και μεταξύ της ελληνικής και της ιταλικής οικονομίας.

Τώρα, μόλις έναν μήνα μετά, διαπιστώνουν και στην Ιταλία ότι η λύση στην οποία συμφώνησαν η ιταλική κυβέρνηση και η ΕΚΤ δεν είναι βιώσιμη και βρήκαν έναν άλλον τρόπο.

Πρόκειται για το σύστημα «Άτλας». Ένα σύστημα, σύμφωνα με το οποίο, οι μεγάλε τράπεζες θα δανειοδοτούν τις μικρότερες χρεωμένες τράπεζες, ώστε το χρέος τους να καταστεί βιώσιμο και να μην οδηγηθούν στη χρεωκοπία.

Πρόκειται για ένα ειδικό ταμείο παροχής βοήθειας στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με κόκκινα δάνεια, το οποίο έχει ως στόχο να βοηθήσει τις ιταλικές τράπεζες να πουλήσουν κόκκινα δάνεια ώστε να μπορέσουν να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους. Με το «Άτλας», οι τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και διεθνείς επενδυτές συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια εταιρεία-όχημα, η οποία θα βοηθήσει στη συγκέντρωση κεφαλαίων για την ενίσχυση του ισολογισμού των ιταλικών τραπεζών. Η συγκέντρωση αυτή μπορεί να γίνει σε σημαντικό βαθμό από πωλήσεις κόκκινων δανείων.

Αλλά και αυτή η συνταγή φαίνεται ότι έχει πολλά προβλήματα, ενώ, πρακτικά, δεν λύνει το πρόβλημα των μικρότερων τραπεζών που έχουν άνοιγμα λόγω των κόκκινων δανείων. Όπως υποστηρίζουν αναλυτές, η συμφωνία αυτή μπορεί από μόνη της να μην πείσει ακόμη τους διεθνείς επενδυτές ότι τα προβλήματα για τον τραπεζικό κλάδο της Ιταλίας έχουν τελειώσει και πως η κρίση αντιμετωπίστηκε οριστικά. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Ιταλίας και ο ιδιωτικός τομέας εμφανίζονται αποφασισμένοι να πετύχουν τον στόχο τους, η αγορά δεν αναμένεται να θεωρήσει την ανακοίνωση της συμφωνίας ως γεγονός που αλλάζει ριζικά το κλίμα. Κι αυτό γιατί τα κεφάλαια που θα έχει το Ταμείο αυτό ανέρχονται σε 5 δισ. ευρώ τη στιγμή που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούν τα 300 δισ. ευρώ. Παράγοντες της αγοράς, πάντως, υποστηρίζουν ότι δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία τα υπό διαχείριση κεφάλαια του Ταμείου, αλλά κυρίως η διαχείριση των κόκκινων δανείων.

Όμως και πάλι, τίποτα δεν δίνει κάποια λύση που να έχει σχέση με τη διάσωση της κύριας κατοικίας των ιταλών δανειοληπτών. Το ενδιαφέρον των ιταλικών αρχών είναι να φαίνονται υγιείς οι μικρές ιταλικές τράπεζες για να αντλήσουν επενδύσεις. Τα κόκκινα δάνειά τους θα περάσουν στο νέο ταμείο, χωρίς όμως να διασώζεται η κύρια κατοικία των δανειοληπτών. Μένει ανοιχτό το θέμα αν το Ταμείο «Άτλας» θα μπορεί να πουλάει σε επενδυτές τα κόκκινα δάνεια που θα αγοράζει από τις μικρότερες τράπεζες.

Άραγε μια τέτοια λύση ετοιμάζεται και για την Ελλάδα. Δεν είναι απίθανο να δούμε και πάλι δημοσιεύματα που θα προτρέπουν τη κυβέρνηση στην ίδρυση ενός παρόμοιου ταμείου. Γιατί βέβαια, μπορεί να υπάρχει το ελληνικό Υπεραμείο ιδιωτικοποιήσεων, στο οποίο θα καταλήξουν και οι κύριες κατοικίες που συνδέονται με κόκκινα δάνεια, αλλά δεν είναι καθόλου απίθανο οι τραπεζίτες να ζητήσουν να δημιουργηθεί ένα νέο ταμείο, ειδικά γι αυτούς. Ειδικά για τα κόκκινα δάνεια.

Όμως, όποιες και να είναι οι μαγικές λύσεις που μπορεί να προτείνουν οι τραπεζίτες, η κυβέρνηση ή οι δανειστές, το σίγουρο ένα. Δεν προμηνύουν απολύτως τίποτα θετικό για τους δανειολήπτες. Το ενδιαφέρον τους αφορά αποκλειστικά και μόνο τις τράπεζες. Και με ποιο τρόπο θα απαλλαγούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα από τα κόκκινα δάνεια. Και όπως φαίνεται, από τη πώληση στα distress funds δεν γλιτώνουν όχι μόνο τα κόκκινα δάνεια, αλλά ακόμη και πολλά εξυπηρετούμενα.